Direkt Dr. Oytun idil ile görüşeceksiniz..
Rumeli cad. No:3 D:1 Nişantaşı, Şişli - İstanbul / Türkiye
DROOLİNG NEDİR?
Genellikle spastik çocuklarda olan, ağızdan sürekli salya akışı olması sorunudur. Tüm dünyada aslında ingilizce bir kelime olan "drooling" terimi ile bilinir. Hasta genellikle ağzını açık tutar. Başı hafifçe öne eğik durur. Tükürüğünü yutmaz ve bu yüzden ağızdan sürekli salya akışı olmaktadır. Bu hastalarda sorun, aşırı tükürük salgılanması değildir. Hasta tükürüğünü yutamamaktadır. Yani drooling aslında bir yutma bozukluğudur.
Normalde insanın tükürüğünü yutması çok komplike bir olaydır. İnsan tükürüğünü yutarken, gırtlak, yutak, çiğneme kasları, dil ve nefes almayı sağlayan kaslar koordineli olarak hareket eder. Bu koordinasyonu da sinir sistemi kontrol eder. Kişide nörolojik bir sorun varsa (spastisite, serebral palsy gibi) yutma mekanizması normal şekilde çalışmaz. Hasta tükürüğünü yutmaz ve ağızdan salya akıntısı olur. Bu hastalar evde tükürüğünü akciğerlerine çekmemesi için yan yatırılırlar. Sağlıklı yatış pozisyonu yan yatmaktır, fakat bu seferde salya akıntısı yüzünden yastık ve yatak gece boyunca ıslanır. Aileleri en çok yoran sorunlardan biri budur.
Ağızdan sürekli salya akması, kişinin normal bir sosyal hayatının olmasına engeldir. Bu hastalar genellikle evden pek dışarı çıkarılmaz. Dışarı çıktıklarında da birinin sürekli ağızlarını silmesi gerekir. Genellikle boyunlarında bebek önlüğü bağlıdır.
Drooling, hastanın ameliyatı ve eğitimi ile tedavi edilebilir bir durumdur. Ameliyatta ağız içindeki altı tükürük bezinden (genelde) beşine müdehale edilir. Beş tükürük bezi ya tamamen çıkarılır, ya da tükürük akışı iptal edilir. Tükürük kanalları ya bağlanır, yada ağız boşluğunun arka tarafına yönlendirilir. Geriye kalan tek tükürük bezi, beslenme için yeterlidir. Hasta besinleri rahatlıkla çiğner ve yutar. Ameliyattan başka, hastaya başını dik tutması ve tükürüğünü yutması da öğretilir. Ağızdan tükürük akışı dramatik şekilde azalır.
Büyük tükürük bezlerinin tükürük üretim miktarları
Günlük toplam tükürük üretimi 0.8-1.5 litre arasındadır.. Tükürük bezlerinin, tükürük üretim oranları ise şöyledir:
Parotis bezi: 20-25% (daha çok yemek sırasında, daha sulu, kıvamsız, suya benzer yapıda tükürük üretir; tükürük salgısı sürekli değildir)
Dilaltı tükürük bezi: 5-8% (beslenmeden bağımsız, sürekli ve kıvamlı bir tükürük salgısı yapar)
Çenealtı tükürük bezi: 65-70% (beslenmeden bağımsız, sürekli ve kıvamlı bir tükürük salgısı yapar)
Ağız içi ve dudaklardaki mini tükürük bezleri: 10%
Beslenme sırasındaki tükürük salgısı önemlidir ve gereklidir. Bu yüzden, şiddetli drooling vakalarında beş büyük tükürük bezi feda edilebilir ama beslenme sırasında tükürük ürettiği için bir taraf parotis bezi mutlaka sağlam bırakılmalıdır.
Tükürük salgısının amacı
Tükürük salgısı, ağız içini temizler, içerdiği enzimler sayesinde sindirime yardımcı olur, diş sağlığı açısından önemlidir, içerdiği enzimler sayesinde ağız içi bakterilerin fazla üremesini önler. Ağız içi asitlik dengesi için önemlidir, PH değerinin 6.0-7.4 arasında kalmasını sağlar. Yani tükürük salgısı, beslenme ve ağıziçi sağlığı için şarttır. Bu yüzden drooling tedavisi için tükürük bezleri iptal edilirken en az bir tükürük bezi sağlam bırakılır. Genellikle bir taraf parotis bezinin kanalı sağlam bırakılır. Bir parotis bezinin kanalının sağlam bırakılması yeterlidir.
Tüm bezlerin tükürük salgısı iptal edilmemelidir. Bu yüzden ameliyattan sonra dahi bir miktar ağızdan salya akışı devam edebilir. Bunun sebebi bir tükürük bezinin sağlam bırakılmasıdır. Buna bağlı salya akışını da kesmenin yolu, hastanın eğitilmesidir. Fizik tedavi ve fizyoterapi çalışmaları ile hastaya tükürüğünü yutması öğretilir. Ameliyatla elde edilen salya akışındaki azalma, mutlaka fizyoterapi ile desteklenmelidir.
Ağızdan salya akıntısı ne zaman normal karşılanmalıdır?
Bebeklerde 2 yaşın sonuna kadar ağızdan salya akıntısı normal kabul edilir. Bebekte henüz duyu ve motor fonksiyonlar henüz tam gelişmemiştir. Ayrıca bebeğin dişleri çıkarken de salya akıntısı olabilir. Bu da normal kabul edilir. Zamanla motor ve duyu sinirlerinin gelişmesi ile genellikle salya akıntısı 3. yaşta kesilir. Nöromotor gelişim 6-8 yaşına kadar devam eder. Bu yüzden hafif drooling vakalarında en azından 6 yaşına kadar beklenebilir. Bazı vakalarda nöromotor gelişim ile hafif akıntılar kendiliğinden kesilebilir. Hastanın tanısı konmuş bir nörolojik gelişim hastalığı varsa ve drooling sorunu şiddetli ise, dört yaşından itibaren hasta ameliyata alınabilir.
Genel olarak şiddetli drooling sorunu yaşayan hastalara 4 yaşından itibaren ameliyat olmalarını öneriyoruz.
Hastanın kooperasyonu iyi değilse; yani söylenenleri anlamıyor yada yapamıyorsa, ameliyattan yine de sonuç alınır. Tükürük bezlerinin beşi iptal edildiğinden tükürük akıntısı mutlaka azalacaktır, ama hasta eğitilemiyorsa, kalan tek tükürük bezinin tükürük salgısı az da olsa ağızdan akıntının devam etmesine yolaçar. Aslında bu durum bile tedavi anlamında başarı sayılır. Tam başarı diyebilmek için hastanın eğitilebilir olması gerekir. Ameliyattan sonra hastaya başını dik tutması, tükürüğünü yutması öğretilebilirse, salya akıntısı tamamen kesilir. İşte bu tam başarıdır.
Tam bir başarı için radikal cerrahi girişim, bunu takiben de fizyoterapi ve hasta eğitimi uygulanmalıdır. "Drooling ameliyatı" ve "Ameliyattan sonra" sayfalarında bu konu daha ayrıntılı anlatılmıştır.
Aşağıdaki fotoğraf bir ameliyatımızda alındı. Burada hastanın çenealtı tükürük bezlerinin kanalları görülüyor. Bu kanallar ortaya çıkarılıp bağlanıyor. Fotoğrafın içinde bu ameliyat ile ilgili olarak kitaplarda bulunan çizimi göreceksiniz. Tam olarak kitaplarda tarif edilen tekniği uyguluyoruz.
Bu ameliyat, hastanın ve ailesinin yaşam konforunu artıran, memnuniyet oranı oldukça yüksek bir ameliyattır.
Altı tükürük bezinden beşi iptal edildiğinden ameliyatın başarısız olma ihtimali yoktur.
NELER YAPIYORUZ?
Bu ameliyatı planlamak için mutlaka hasta görülmelidir. Ameliyat planı hastanın yaşına, zihinsel engelinin olup olmamasına, salya akışının fazlalığına göre değişir. Radikal bir çözüm olarak genellikle ağız içindeki altı tükürük bezinden ikisi tamamen çıkarılır, üçünün tükürük kanalları bağlanır. Böylece beş tükürük bezinin tükürük akıntısı iptal edilmiş olur. Geriye tek tükürük bezi kalır. Bu bir tükürük bezi, beslenme için gerekli olduğundan sağlam bırakılır.
NE YAPMALISINIZ?
Öncelikle sitedeki yazıları okuyunuz. Konu hakkında bilgileniniz. Daha sonra bize telefon açarak başvurabilirsiniz (+90 533 5690649 ve +90 505 2965569). Bu telefon numaralarından aradığınızda direkt Dr. Oytun idil ile görüşeceksiniz. Bir gün hastayı kliniğimize getirmeniz gerekecek. Ameliyattan önce mutlaka hastayı muayene etmemiz gerekiyor. Hatta, ameliyattan önce anestezi doktoru da hastayı görmelidir. Daha sonra ameliyat programınızı yapabiliriz.
DROOLİNG İLE İLGİLİ YAZILARIMIZ:
Kozmetikcerrahi.com sitesindeki yazım: https://www.kozmetikcerrahi.com/estetik_drooling.htm
Milliyet blogdaki yazım: https://www.milliyet.com.tr/pembenar/op-dr-oytun-idil/spastik-cocuklarda-salya-akintisi-tedavisi-drooling-ameliyati-2396170
Elele dergisinde çıkan yazım: https://sevgilibebek.com/drooling-ameliyati/
Formsante dergisindeki yazım: https://www.elele.com.tr/bebegim/cocuk/salya-akintisina-droolng-ameliyati
Op. Dr. Oytun İdil (Estetik, plastik ve rekonstrüktif cerrahi uzmanı)
Adres: Rumeli cad. No:3 D:1 Nişantaşı, Şişli - İstanbul / Türkiye
E-mail: oytunmd@gmail.com
GSM: +90 533 569 0649 +90 505 296 5569 +90 553 985 8087
Muayenehane: +90 212 296 3656 +90 505 137 1393
Whatsapp: +90 533 569 0649 +90 553 985 8087